Historie en fabricage

Isparta: de meest aromatische stad van Anatolië

Met zijn rozen- en lavendelvelden en oude geschiedenis is de zuidelijke stad Isparta de laatste jaren een populaire reisbestemming geworden en is van plan enthousiaste bezoekers te blijven verwelkomen.

Een van de geheime schatten van Turkije, Isparta is de laatste jaren op de voorgrond getreden voor toerisme. De stad, gelegen in het merengebied van de noordwestelijke mediterrane regio, staat bekend als de rozentuin van Turkije en staat bekend om zijn lavendelvelden. Isparta is ook de bakermat geweest van vele beschavingen door de geschiedenis heen. Sporen van de beschavingen die de stad ooit heeft gehost, kunnen nog steeds worden verkend. De stad biedt ook historische bezienswaardigheden zoals Eğirdir, Kovada en de Gölcük meren, de Kovada en Kızıldağı nationale parken en vele andere ongerepte delen. Yalvaç, een centrum voor geloofstoerisme, en Eğirdir, waar bergbeklimmen, wandelen, windsurfen, paragliden en kamperen populair zijn, bieden ook alternatieve activiteiten voor bezoekers.

De beroemde lavendeloogst van Isparta vindt plaats van juli tot september en mensen uit heel Turkije en de wereld kunnen meedoen aan de oogst en aanverwante evenementen in de stad.

De berg Davraz is een belangrijk skigebied en biedt andere buitenactiviteiten, zoals wandelen, speleologie en bergbeklimmen. Het is ook mogelijk om te raften en deel te nemen aan andere riviersporten in de kloven van de stad. Isparta's beroemde rozenoogst, die plaatsvindt van mei tot juni, wordt nu vergezeld door de lavendeloogst. Om de velden te bezichtigen, reizen veel toeristen, van zowel Turkije en van over de hele wereld naar de dorpen van Kuşçular, Kuyucak, Ardıçlı en Aydoğmuş om deze te zien, met de grootste aantal bezoeken in juli. Lavender Valley ligt in de grootste lavendelproducerende wijk van Turkije, Keçiborlu, en beschikt over grote velden die de Provençaalse dorpjes van Frankrijk weerspiegelen. Degenen die de stad bezoeken tijdens de rozenoogst kunnen de velden verkennen en prachtige bloemen verzamelen met de lokale bevolking. Ze kunnen ook de fabrieken bezoeken waar de rozen worden verwerkt.

Een geschiedenis van 35 miljoen jaar

Symbolen van genegenheid, liefde en spiritualiteit, rozen zijn door de geschiedenis heen als krachtige symbolen gebruikt, die de aanbidding van de mensheid in elke periode aantrekken en onmisbaar voor koningen, sultans en heersers. In de Turkse geschiedenis, vooral in de Divan-literatuur, symboliseren ze spiritualiteit, heiligheid en liefde.

Fatih Sultan Mehmet gepresenteerd in Madame Tussauds in Istanbul.

In de miniatuur van Mehmet de veroveraar, een schets van de Sultan, gemaakt door Muralist Sinan, waar de Sultan aan een roos ruikt, blijkt dat het een symbool van energie enerzijds en elegantie anderzijds is. Met zijn 35-miljoen jaar oude geschiedenis is deze bloem sinds de oudheid het onderwerp geweest van legendes, vanwege zijn mooie geur en voedingswaarde, terwijl ook gedichten en hymnes in zijn naam zijn geschreven. Geschiedkundigen geloven dat rozenolie en rozenwater voor het eerst in India en Iran werden geproduceerd en van daaruit naar Anatolië, Europa, Noord-Afrika en Oost-Azië werden verspreid. Rozentuinen werden zeer gewaardeerd door Feniciërs, Grieken en Romeinen. Het eerste bekende gebruik van geperst rozenwater was in 3500 B.C. en later gedistilleerd in 50 B.C.

De lavendel Vallei of Isparta, de grootste lavendelproducent in Turkije, heeft grote velden die lijken op de dorpen van de Provence, Frankrijk.

De wil van İsmail Efendi

De geschiedenis van de rozenkwekerij in Isparta gaat niet terug tot de oudheid. De zoon van Meydan beyoğlu Mehmet İzzet die uit het district Yalvaç kwam en zich vestigde in Isparta, de rol van İsmail Efendi in de geschiedenis van de rozen is heel belangrijk. İsmail Efendi was een goed opgeleide handelaar. Hij ontwikkelde weven in de regio met de weefgetouwen die hij oprichtte rond Isparta en Burdur. Toen hij hoorde dat een kadaster officier die uit de Bulgaarse regio Kazanlak naar Denizli was gekomen was in staat om olie te winnen uit rozenblaadjes in 1889, begon hij brieven uitwisselen met deze persoon om te leren over rose kweken. Destijds waren de bodems van Isparta onvruchtbaar en droog. Met volharding plantte hij bloemen op 30 hectare, maar na drie jaar van intensieve arbeid, precies toen jonge boompjes bijna volgroeid waren, veegde vorst, sneeuw, wind en regen zijn hele gewas weg. Vastbesloten, leverde İsmail Efendi's inspanningen uiteindelijk bloesems op in zijn vierde landbouwjaar, maar hij was nog steeds niet in staat om rozenolie te produceren. Als gevolg hiervan konden al zijn inspanningen niet opnieuw winst maken. Op dit moment waren er zelfs geruchten over zijn geestelijke gezondheid, maar hij gaf niet op met het grootbrengen van rozen. Uiteindelijk ontdekte hij zijn fouten, verzamelde meer informatie en kreeg het volgende jaar betere producten. De volgende lente was de tuin van de rozenkweker gevuld met enorme rozenbomen. De prachtige tuin en rozen werden al snel legendarisch. De bloemen waren zo overvloedig dat er honderden mensen in een maand nodig waren om ze te oogsten. Hij was ook in staat om fijne rozenolie en water te produceren dankzij zijn toegewijde onderzoek naar het onderwerp.

İsmail Efendi in de rozenkwekerij in Isparta.

Hij werd uiteindelijk beloond voor zijn jarenlange geduld, doorzettingsvermogen en toewijding en begon winst te behalen uit het bedrijf. Met het verdiende geld groeide zijn 30 hectare tuin naar 100 hectare. De mensen van Isparta leerden ook van Ismail Efendi dat het land geschikt was voor het fokken van rozen. Toen ze zagen dat ze konden profiteren van de bloemen, begonnen ze ook rozen te planten. Met de hulp van İsmail Efendi begon de naam Isparta geassocieerd te worden met de bloemen. De moderne rozenoliefabriek, opgericht in 1935 per opdracht van Mustafa Kemal Atatürk tijdens zijn bezoek aan Isparta, leidde tot de industrialisatie van de rozenoliewereld in het gebied.

De beroemde rozenoogst van Isparta vindt plaats van mei tot juni en mensen uit heel Turkije en de wereld kunnen meedoen aan de oogst en aanverwante evenementen in de stad.

Precious species: Rosa Damascena Mill

Ongeveer 1.350 rozensoorten zijn over de hele wereld geïdentificeerd. Hoewel 24 soorten oorspronkelijk zijn voor Turkije, wordt alleen Rosa Damascena Mill gebruikt om rozenolie te maken. Ondanks de grote variëteit verdient de Trigintipetala-hybride die in Bulgarije, Turkije, Marokko, Egypte, Iran, Syrië, India en de Kaukasus wordt geteeld, de voorkeur voor het maken van rozenolie. Rosa Damascena Mill is ook bekend als Isparta Rose, Pink Oil Rose, Oil Rose, Gum Rose en Damask Rose. Deze roze bloem heeft een sterke geur. Rozenolie is een onmisbaar product in zowel de geneeskunde als de cosmetica.

Verwerkt als rozenwater, rozenwas en rozenolie, zijn rozen genoemd in vrijwel elk medisch boek dat ooit geschreven is voor de behandeling van hoofdpijn, koorts, flauwvallen, buikpijn, bloedstolsels en andere ziekten. Natuurlijk geproduceerd rozenwater wordt gebruikt als een organisch aroma in voedsel en desserts en als een schoonheidsreiniger dankzij de voedende en verstrakkende effecten op de huid. Op rozen gebaseerde extracten worden gebruikt in shampoos en hand- en lichaamslotion. Evenzo hebben veel producten, zoals rozenjam en Turks fruit, tafels vereerd sinds het Ottomaanse tijdperk.

De beroemde Rosa Damascena Mill roos